|
Od końca XII w.
do roku 1772 Starzyński Dwór był własnością cystersów oliwskich.
W XV w. dla
własnych potrzeb mnisi utrzymywali tu, przy strumieniu zasilającym
Płutnicę, statek i przystań. Folwark zaopatrywał klasztor cystersów
w żywność, którą transportowano drogą morską z przystani u ujściu
Płutnicy pod Puckiem do Oliwy.
W 1552 r.
cystersi wybudowali dla własnych potrzeb młyn, potem kuźnię, tartak.
W 1620 r. opat Dawid Konarski wybudował w Małym Starzynie dom
zakonny, który stanowił letnią rezydencję i miejsce
rekonwalescencji chorych mnichów. Dwór usytuowano na wzniesieniu
oddzielając od drogi dopływem Płutnicy oraz sztucznym stawem.
Pozostał park otaczający dwór oraz dziedziniec otoczony
zabudowaniami gospodarczymi połączonymi z wieżą zegarową i kaplicą
oraz bramą wjazdową; obok nich dwukondygnacyjny, odnowiony
spichlerz, pochodzący z przełomu XVIII/XIX w., dom mieszkalny i
zabudowania przemysłowe; XVI - wieczną wieżę, przebudowaną w połowie
XIX w. wieńczy chorągiewka opatrzona datą 1556 i literami ,,DKAO”
(Dawid Konarski opat oliwski). W niszy ponad wejściem znajduje się
barokowa figura Matki Boskiej z Dzieciątkiem, zegar z kowalskim
werkiem (prawdopodobnie z 1681 r.), a także dzwon zegarowy ozdobiony
plakietą Matki z Dzieciątkiem. Do wieży przylega kaplica pocysterska.
Na terenie zespołu znajduje się
XVIII - wieczny
dwukondygnacyjny spichlerz. Został on przebudowany i powiększony w
połowie XIX w. W partiach dolnych murowany z kamienia narzutowego, w
górnych z cegły. Został wzniesiony na rzucie litery L. Zarówno
wejścia do spichlerza jak i okna zamknięte są półkoliście. Na
terenie zespołu dworskiego znajduje się dom mieszkalny. W dolnej
kondygnacji jest murowany z suszonej cegły. Druga, o konstrukcji
szkieletowej została nadbudowana w połowie XIX w. Obok mostu, nad
przepustem doprowadzającym wodę ze stawu na dopływie Płutnicy,
znajduje się kuźnia (dawnej śrutownia), młyn i tartak. Zabudowania
te istnieją od XVI wieku. Obecna postać zabudowań pochodzi z XVIII
wieku. Najstarszą ich częścią jest kuźnia zbudowana z głazów
narzutowych. Zachowało się tu palenisko oraz częściowo drewniane
urządzenie napędzane pierwotnie kołem wodnym. Te cenne pozostałości
po sięgającej XVI w. zabudowie przemysłowej.
Znajdują
się tu pozostałości XIX - wiecznego parku krajobrazowego. W parku
zaś spiętrzony staw ze śluzą, kaplica pocysterska z połowy XVI w., a
także kaplica grobowa Grassów z połowy XIX w., zabudowania
gospodarcze, stary cmentarz oraz resztki fundamentów pałacu. W roku
2004 zespół dworski nabył właściciel, który w porozumieniu z
architektem zabytków przystąpił do sukcesywnej odbudowy zespołu
dworskiego.
Kontakt:
Właściciel
prywatny: Szymon Gutkowski ul. Myśliwiecka, Warszawa
Proboszcz
parafii Starzyno ks. Jan Plottke (kaplica)
ul. Długa 17,
84-107 Starzyno, (058)673 87 15
starzyno@diecezja.gda.org
Informacja
turystyczna:
- Ośrodek
Kultury, Sportu i Turystyki w Gminie Puck
84-100 Puck, ul.
10 Lutego 29,
tel./fax: (058)
673 16 55
gokpuck@pro.onet.pl
-
Agroturystyczne Towarzystwo Nadmorskie Ziemi Puckiej
84-100 Puck,
ul. 10 Lutego 29,
tel. (058) 673
20 96
- Biuro
Zakwaterowań MOKSiT, ul. Lipowa 3 c,
tel. (058) 673 26 10
- Informacja
Turystyczna KWAK
ul. Sambora 11
a/ 2,
tel. (058) 673
41 67, 0602 494 672 |
